در بین بیش از ۵۰۰۰ ارز دیجیتال موجود امروزی، رمزارز بیت کوین نه تنها اولین ارز دیجیتال است، بلکه شناخته‌شده‌ترین آنها محسوب می شود. رسانه های مالی مشتاقانه هر نوآوری و تغییری را پوشش می دهند و این امر ارز دیجیتال بیت کوین را به بخشی اجتناب‌ناپذیر از چشم‌انداز آینده‌ی بازار تبدیل کرده است.
در حالی که ارز دیجیتال بیت کوین می تواند مرحله‌ای سرنوشت‌ساز باشد، برای سرمایه‌گذاران تازه‌کار یا افرادی که صرفاً به دنبال ذخیره‌ی سرمایه پایدار هستند، توصیه نمی شود؛ زیرا درک کامل زیر و بم های آن احتیاج به تجربه دارد و برای تازه‌کاران مشکلاتی را به همراه خواهد داشت. بیایید نگاهی دقیق‌تر به نحوه‌ی عملکرد رمزارز بیت کوین بیندازیم.
فهرست مطالب:
ارز دیجیتال بیت کوین چگونه کار می کند؟
فرایند استخراج ارز دیجیتال بیت کوین چگونه است؟
نحوه استفاده از ارز دیجیتال بیت کوین
نحوه خرید ارز دیجیتال بیت کوین
چگونه در بیت کوین سرمایه گذاری کنیم؟
مطالب مرتبط: آشنایی با مزایا و معایب بیت کوین
رمزارز بیت کوین چیست؟
رمزارز بیت کوین یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است که می توانید آن را مستقیماً و بدون واسطه‌ای مانند بانک بخرید، بفروشید و مبادله کنید. خالق رمزارز بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو، در ابتدا نیاز به یک سیستم پرداخت الکترونیکی را مطرح کرد که بر اساس رمزنگاری قوی نیاز به اعتماد را از معاملات حذف می کند.
هر تراکنش بیت کوینی که تا به حال انجام شده، در یک دفتر کل عمومی ثبت شده است. از مزایای بلاک چین این است که دسترسی به آن برای همه امکان پذیر است و همچنین تراکنش ها به سختی معکوس می شوند و جعل آن ها دشوار است. دلیل آن، نحوه‌ی طراحی می باشد. بیت کوین ها به سبب ماهیت گسترده‌شان توسط دولت یا مؤسسه های صادر کننده پشتیبانی نمی شوند. به علاوه، بیت کوین به دلیل عملکرد موشکافانه، برای سیاست های بسیاری از سیستم ها مناسب نیست.
آنتوان موزگووی، یکی از بنیانگذاران و مدیر عامل شرکت خدمات مالی دیجیتال Holyheld می گوید: «ارزشمندیِ ارز دیجیتال بیت کوین را می توانید با ارزشمندیِ طلا یکسان بپندارید.»
از سال ۲۰۰۹ که عرضه عمومی ارز دیجیتال بیت کوین صورت گرفت، ارزش آن به طرز چشمگیری افزایش یافته است. اگر چه در زمانی هر سکه کمتر از ۱۵۰ دلار فروخته می شد؛ اما از ۲۶ اکتبر ۲۰۲۱ هر ارز دیجیتال بیت کوین با قیمتی بیش از ۶۲۰۰۰ دلار به فروش می رسد. از آنجایی که عرضه‌ی ارز دیجیتال بیت کوین به ۲۱ میلیون سکه محدود می شود و پس از آن استخراج بیت کویت برای همیشه متوقف می شود، افراد بسیاری انتظار دارند که قیمت آن با گذشت زمان، افزایش یابد و این جریان پایدار باشد. همچنین سرمایه‌گذاران نهادهای بزرگ‌تر، ارز دیجیتال بیت کوین را نوعی طلای دیجیتال برای محافظت در برابر نوسانات بازار و تورم معنا می کنند.
ارز دیجیتال بیت کوین چگونه کار می کند؟
رمزارز بیت کوین بر روی یک رکورد دیجیتال توزیع شده به نام فناوری بلاک چین ساخته شده است. بلاک چین یک مجموعه از اطلاعات مرتبط می باشد که از واحدهایی به نام “بلوک” تشکیل شده است. بلوک ها حاوی اطلاعاتِ مربوط به هر معامله هستند و این اطلاعات عبارتند از: تاریخ و زمان، ارزش کل، نام خریدار و فروشنده به علاوه‌ی یک کد شناسایی منحصر به فرد برای هر صرافی. ورودی ها بر اساس ترتیب زمانی در کنار هم قرار می گیرند و زنجیره‌ای دیجیتالی از بلوک ها را ایجاد می کنند.
استیسی هریس، مشاور شبکه‌ی خودپرداز ارز های دیجیتالی Pelicoin، می گوید: «اگر می خواهید اضافه شدن یک بلوک به بلاک چین را درک کنید، در نظر بگیرید که بلاک چین به صورت دفتر کل گزارشات تراکنش های ارزهای دیجیتال عمل می کند و هر تراکنش به شکل گزارش جدیدی تعریف و ثبت می شود.»
بلاک چین غیرمتمرکز است؛ یعنی توسط هیچ سازمانی کنترل نمی شود. بوچی اوکورو، مدیر عامل و یکی از بنیانگذاران صرافی کریپتوکارنسی آفریقایی Quidax می گوید: «بلاک چین مانند یک Google Doc است که هر کسی می تواند روی آن کار کند اما هیچ کس مالک آن نیست. افراد فقط می توانند با هم مشارکت کنند. بدین ترتیب، هم زمان با این که افراد مختلف آن را به روزرسانی می کنند، تمام نسخه ها به روز می شوند.»
ممکن است ایده‌ی ویرایش همگانی بلاک چین خطرناک به نظر برسد اما در واقع این دلیل ایمنی و قابل اعتماد بودن رمزارز بیت کوین است. زیرا برای اضافه شدن یک بلوک به بلاک چین، باید اکثر دارندگان ارز دیجیتال بیت کوین آن را تایید کنند، به علاوه کد های منحصر به فردی که مربوط به شناسایی کیف پول و تراکنش های کاربران است، بررسی شده تا با الگوی رمزگذاریِ درست مطابقت داشته باشند.
این کد های منحصر به فرد، رشته ای از اعداد و حروف طولانی و تصادفی هستند که تولید آن ها به طور غیر قابل باوری دشوار است. در این باره برایان لوتی از کریپتو آکواریوم می گوید: «در واقع، شانس اینکه یک کلاهبردار کد کیف پول ارز دیجیتال بیت کوین شما را حدس بزند، تقریباً به اندازه شانس این است که کسی در لاتاری پاوربال ۹ بار متوالی برنده شود». این سطح قویِ کد های تأیید تصادفی بلاک چین که برای هر تراکنش نیاز است، خطر انجام معاملات تقلبی ارز دیجیتال بیت کوین را تا حد زیادی کاهش می دهد و احتمال هک را تقریبا به صفر می رساند.
فرایند استخراج ارز دیجیتال بیت کوین چگونه کار می کند؟
استخراج رمزارز بیت کوین فرآیند افزودن تراکنش های جدید به بلاک چین رمزارز بیت کوین است. به طور کلی می توان گفت کار دشواری است. افرادی که ارز دیجیتال بیت کوین را برمی گزینند، از الگوریتم اثبات کار استفاده می کنند و از رایانه های ویژه ای برای حل معما های سخت ریاضی‌ای که تراکنش ها را به تایید رسانده‌اند، بهره می برند.
برای ترغیب ماینرها به رقابت در حل معما ها و پشتیبانی از سیستم کلی، کد ارز دیجیتال بیت کوین پاداشی برای استخراج کنندگان در قالب بیت کوین های جدید در نظر گرفته است. اوکورو می گوید: «با این شیوه است که سکه های جدید ایجاد می شوند.» و به این ترتیب تراکنش های جدید به بلاک چین اضافه می شوند.
در روزهای اولیه، برای افراد عادی هم امکان استخراج ارز دیجیتال بیت کوین وجود داشت اما دیگر این طور نیست. کد ارز دیجیتال بیت کوین به گونه‌ای نوشته شده است که حل معما های آن در طول زمان چالش برانگیزتر گردد و به منابع محاسباتی بیشتری نیاز داشته باشد. امروزه استخراج ارز دیجیتال بیت کوین برای موفقیت و پیشرفت احتیاج به کامپیوترهای قدرتمند و دسترسی به مقادیر زیادی برق ارزان دارد.
ماینینگ ارز دیجیتال بیت کوین نیز نسبت به گذشته هزینه‌ی کمتری دارد و نمی تواند افزایش هزینه های محاسباتی و الکتریکی را جبران کند. فلوری مارکز، یکی از بنیانگذاران شرکت مدیریت ثروت رمزنگاری BlockFi، می گوید: «در سال ۲۰۰۹، زمانی که این فناوری برای اولین بار عرضه شد، هر بار که به اصطلاح یک تمبر می گرفتید، مقدار بسیار بیشتری ارز دیجیتال بیت کوین نسبت به امروز دریافت می کردید. در حال حاضر تراکنش ها روز به روز بیشتر و بیشتر می شوند، بنابراین مبلغی که بابت هر تمبر پرداخت می کنید، کمتر و کمتر می شود.»
تخمین زده می شود تا سال ۲۱۴۰، تمام بیت کوین ها استخراج شوند؛ یعنی “استخراج کردن” هیچ کوین جدیدی را آزاد نخواهد کرد و ممکن است استخراج‌کنندگان مجبور باشند فقط به همان کارمزد تراکنش ها تکیه کنند.
نحوه استفاده از ارز دیجیتال بیت کوین
در ایالات متحده عموماً مردم از ارز دیجیتال بیت کوین به عنوان یک سرمایه‌گذاری جایگزین استفاده می کنند که باعث تنوع بخشیدن به یک سبد جدا از سهام و اوراق قرضه می شود. شما همچنین می توانید از ارز دیجیتال بیت کوین برای خرید استفاده کنید؛ اما تعداد فروشندگانی که ارز دیجیتال را می پذیرند، همچنان کم است.
شرکت های بزرگی که رمزارز بیت کوین را می پذیرند عبارتند از: مایکروسافت، پی پال و هول فودز. همچنین ممکن است متوجه شوید که برخی از خرده‌فروشان محلی یا وب‌سایت های خاص رمزارز بیت کوین را می پذیرند اما شما باید در اینباره کمی تحقیق و تجسس کنید. لازم به ذکر است که برای کاربران ایرانی سایت های واسطه ای وجود دارند.
همچنین می توانید از سرویسی استفاده کنید که آن موجب متصل شدن یک کارت بانکی به حساب رمزنگاری شما شود؛ یعنی می توانید از رمزارز بیت کوین به همان روشی که از کارت اعتباری استفاده می کنید، استفاده کنید. همچنین این به طور کلی شامل یک ارائه دهنده‌ی مالی است که رمزارز بیت کوین شما را بلافاصله به دلار تبدیل می کند. مونتگومری می گوید: «Crypto.com و CoinZoom دو سرویسی هستند که در ایالات متحده از قوانین مالی پیروی می کنند.»
در کشورهای دیگر – به ویژه آن هایی که ارزهایی با ثبات کمتری دارند مردم گاهی اوقات به جای ارز خود، از ارزهای دیجیتال استفاده می کنند.
مونتگومری می گوید: «رمزارز بیت کوین فرصتی را برای مردم فراهم می کند تا بدون اتکا به ارزی که توسط دولت حمایت می شود، ارز خود را ذخیره کنند.» همین امر به مردم این امکان را می دهد که از بدترین سناریو محافظت کنند. در حال حاضر در کشورهایی که بدهی زیادی دارند مانند ونزوئلا، آرژانتین، زیمبابوه مشاهده می کنید که رمزارز بیت کوین باعث جذب فوق‌العاده‌ی افراد می شود.
گفته می شود وقتی در ایالات متحده از رمزارز بیت کوین به عنوان ارز و نه به عنوان سرمایه‌گذاری استفاده می کنید، باید از پیامدهای مالیاتی خاصی آگاه باشید.
اما در صورتی که در ایران هستید باید آموزش های ویژه خود را دریافت کنید و نسبتا حساب شده عمل کنید.
نحوه خرید رمزارز بیت کوین
اکثر مردم ارز دیجیتال بیت کوین را از طریق صرافی های ارز دیجیتال خریداری می کنند. صرافی ها به شما امکان خرید، فروش و نگهداری ارز دیجیتال را می دهند. راه‌اندازی یک حساب در ارز دیجیتال بیت کوین مانند راه‌اندازی حساب کارگزاری است؛ یعنی شما ابتدا باید هویت خود را تأیید کنید و نوعی منبع مالی مانند حساب بانکی یا کارت نقدی ارائه دهید.
صرافی های معروف خارجی عبارتند از: Coinbase ،Kraken ،Gemini، binance. شما همچنین می توانید ارز دیجیتال بیت کوین را در یک کارگزار آنلاین مانند Robinhood خریداری کنید. در این مورد نیز نمونه های ایرانی متنوعی موجود هستند.
پس از این مراحل، به یک کیف پول برای ذخیره‌ی ارز دیجیتال بیت کوین نیاز دارید؛ همان طور که در مقاله های دیگر توضیح داده ایم انواع کیف پول برای شما در دسترس هستند که به آن ها کیف پول گرم یا کیف پول سرد می گویند. یک کیف پول گرم (کیف پول آنلاین) توسط یک صرافی یا یک ارائه دهنده در فضای ابری ذخیره می شود. ارائه دهندگان کیف پول آنلاین عبارتند از: Exodus، Electrum و Mycelium. کیف پول سرد (کیف پول موبایل) یک دستگاه آفلاین است که برای ذخیره‌ی ارز دیجیتال بیت کوین استفاده می شود و به اینترنت متصل نیست. برخی از گزینه های کیف پول موبایل خارجی عبارتند از: Trezor و Ledger.
نمونه های ایرانی بسیاری نیز موجود و در دسترس هستند که امکانات متنوعی نیز اراپه می دهند.
چند نکته‌ی مهم قابل ذکر در مورد خرید ارز دیجیتال بیت کوین وجود دارد: به دلیل گران بودن ارز دیجیتال بیت کوین، می توانید ارز دیجیتال بیت کوین کسری را از برخی فروشندگان خریداری کنید. همچنین باید مراقب کارمزد ها باشید که عموماً درصد کمی از مبلغ تراکنش های رمزنگاری شما هستند؛ اما می توانند در خرید با دلار، تغییر کنند. در نهایت، توجه داشته باشید که خرید ارز دیجیتال بیت کوین مانند بسیاری از خریدهای سهام دیگر به ظاهر آنی نیست. از آنجایی که تراکنش های ارز دیجیتال بیت کوین باید توسط ماینرها تأیید شود، ممکن است حداقل ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول بکشد تا خرید ارز دیجیتال بیت کوین خود را در حساب خود مشاهده کنید.
چگونه در بیت کوین سرمایه‌گذاری کنیم؟
مانند یک سهام، می توانید ارز دیجیتال بیت کوین را به عنوان سرمایه گذاری خریداری و نگهداری کنید. حتی اکنون هم می توانید این کار را در حساب های بازنشستگی ویژه‌ای به نام بیت کوین IRA انجام دهید.
مهم نیست که ارز دیجیتال بیت کوین خود را کجا نگهداری می کنید و به چه نحوی آن را سرمایه‌گذاری می کنید زیرا نظر و اعتقاد افراد در مورد نحوه‌ی سرمایه گذاری آن متفاوت است: برخی خرید می کنند و درازمدت نگه می دارند، برخی خرید می کنند و پس از افزایش قیمت قصد فروش دارند و برخی دیگر هم روی کاهش قیمت آن شرط بندی می کنند. قیمت ارز دیجیتال بیت کوین در طول زمان بسیار بالا و پایین شده و تنها در سال ۲۰۲۰ به ۵۱۶۵ دلار و به ۲۸۹۹۰ دلار رسیده است.
مارکز می گوید: «من فکر می کنم در برخی مکان ها، ممکن است مردم از ارز دیجیتال بیت کوین برای پرداخت هزینه ها استفاده کنند اما با وجود این که بیت کوین یک دارایی دیجیتال است که ارزش آن در مدتی نسبتاً سریع افزایش می یابد عاقلانه نیست چیزی را بفروشید که ارزش آن در سال آینده بسیار بیشتر از امروز خواهد شد. اکثر افرادی که بیت کوین دارند سرمایه گذاران بلند مدت هستند.»
مصرف‌کنندگان همچنین می توانند با خرید سهام Grayscale Bitcoin Trust (GBTC) در یک صندوق دوطرفه‌ی ارز دیجیتال بیت کوین سرمایه‌گذاری کنند. اگرچه این صندوق در حال حاضر فقط برای سرمایه گذاران معتبری که حداقل ۲۰۰۰۰۰ دلار درآمد دارند یا دارایی خالص آن ها حداقل ۱ میلیون دلار می باشد، باز است. این بدان معناست که اکثر آمریکایی ها قادر به خرید سهام GBTC نیستند. با این حال، در کانادا، راه های متنوع سرمایه گذاری در رمزارز بیت کوین ساده‌تر است. در فوریه ۲۰۲۱، Purpose Bitcoin ETF (BTCC) به عنوان اولین ETF رمزارز بیت کوین در جهان تجارت را آغاز کرد و همچنین ETF بیت کوین (EBIT) توسط کمیسیون اوراق بهادار انتاریو تایید شده است. سرمایه گذاران آمریکایی که به دنبال رمزارز بیت کوین یا چیزی مشابه رمزارز بیت کوین هستند، ممکن است صندوق های ETF بلاک چین را در نظر بگیرند که در فناوری ارز های دیجیتال سرمایه گذاری کنند.
اما این نکته مهم را نباید فراموش کنیم: در حالی که صندوق های مبتنی بر رمزارز به دارایی های ارزهای دیجیتال تنوع می بخشند و ریسک را اندکی کاهش می دهند؛ اما همچنان در مواردی ریسک بیشتری را به همراه دارند و کارمزد های بسیار بالاتری نسبت به صندوق های شاخص گسترده با سابقه‌ی بازدهی ثابت دریافت می کنند. سرمایه گذارانی که به دنبال رشد بی‌وقفه‌ی ثروت هستند، ممکن است صندوق های سرمایه گذاری متقابل و (ETF) را انتخاب کنند.
آیا باید بیت کوین بخریم؟
به طور کلی، بسیاری از کارشناسان مالی از تمایل مشتریان خود برای خرید ارز دیجیتال حمایت می کنند اما آن را توصیه نمی کنند مگر اینکه مشتریان علاقمند شوند. ایان هاروی، یک برنامه‌ریز مالی معتبر (CFP) در نیویورک می گوید: «بزرگ‌ترین نگرانی برای ما این است که شخصی بخواهد در ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کند و آن سرمایه‌گذاری نتیجه‌ی خوبی نداشته باشد و به این ترتیب، نتواند فرزندانش را به دانشگاه بفرستد. پس به همین خاطر، ارزش ریسک کردن را ندارد.»
ماهیت تجاری ارز دیجیتال برخی از برنامه ریزان را وادار می کند تا آن را برای سرمایه گذاری های جانبیِ مشتریان توصیه کنند. اسکات همل، یک CFP در دالاس می گوید: «بعضی آن را حساب وگاس می نامند. بیایید این را از چشم انداز بلندمدت خود دور نگه داریم، در این شرایط، مطمئن باشید که این بخش بزرگی از سبد سهام شما نخواهد بود».
در معنای واقعی، رمزارز بیت کوین مانند یک سهام واحد است و مشاوران و کارشناسان توصیه نمی کنند که بخش قابل توجهی از سبد سهام خود را در یک شرکت قرار دهید. حداکثر، برنامه ریزان پیشنهاد می کنند اگر به رمزارز بیت کوین علاقه دارید، بیش از ۱٪ تا ۱۰٪ از سرمایه خود را در رمزارز بیت کوین قرار ندهید. هامل می گوید: «هرگز بخش ارزشمندی از پرتفوی خود(سبد سهام) را به یک ارز دیجیتال اختصاص ندهید».
نویسنده محتوا: فاطمه شاکری دهکردی
