فهرست مطالب
سیستم های بانکداری در کنار بلاکچین
بانکداری و قراردادهای هوشمند در بلاکچین
در میان بسیاری از کاربرد ها و موارد استفاده ی بلاک چین، امور مالی مسلماً برجسته ترین مورد است. آغاز این فناوری، به شکل بیت کوین، ناشی از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ بود که اقتصاد جهانی را ویران کرده بود. سیستم مالی سنتی سقوط کرده بود و دولت‌ها را مجبور به صدور بسته‌های بزرگ حمایتی به منظور کمک به اقتصادها و نجات بانک های در حال ورشکستگی کرد.
هدف بلاک چین رفع بسیاری از نقاط ضعفی است که در طول بحران اقتصادی جهانی آشکار شد. در این مقاله، موارد استفاده از بلاک چین در بانکداری را بررسی خواهیم کرد و اینکه چگونه این فناوری نوپا می‌تواند بزرگترین دردهای این حوزه را التیام ببخشد.
صنعت بانکداری قرن هاست که به عنوان عاملی در جهت تسهیل انواع فعالیت های مالی و اقتصادی از جمله تجارت، اعطای وام و استقراض، پرداخت و تسویه معاملات و غیره وجود داشته است. با این حال، این طول عمر منجر به رکود صنعت بانکداری شده است، به طوری که این صنعت به مرور زمان برای انطباق با وقایع به سرعت در حال تغییر عصر دیجیتال، به شیوه ی چشمگیری کند عمل می کند. برای مثال، امروزه بسیاری از عملیات بانکی هنوز نیازمند اسناد و مدارک زیادی هستند که از سویی رسیدگی به آن ها هزینه و زمان زیادی را صرف می‌کند و از سوی دیگر حفره های امنیتی ایجاد می‌کند. سیستم های امنیتی در همه ی صنعت‌ها باید تقویت شوند. بانک‌ها نیز به راه حل‌های قابل اعتمادی برای ردیابی سوابق، به روزرسانی دستورالعمل های قدیمی، بهبود انطباق با تقاضای مشتری عصر حاضر و موارد دیگر نیاز دارند.
سیستم های بانکداری در کنار بلاکچین
امروزه بانک ها هنوز به سیستم های قدیمی و ناکارآمد برای تسهیل ارتباطات و هماهنگی بین شبکه های بزرگ مشتریان و کاربران متکی هستند.
استفاده از فناوری بلاک چین در بانکداری می تواند راه حلی با سرعت و کارایی بیشتر ارائه دهد. به عنوان یک روش منحصربفرد، ایمن و کارآمد برای توزیع داده ها، فناوری بلاک چین می تواند ناکارآمدی هایی از جمله اتلاف وقت و انرژی را در سراسر یک سازمان از بین ببرد، اتکا به واسطه ها را کاهش دهد و صرفه جویی قابل توجهی در هزینه ها ایجاد کند. گزارشی در سال ۲۰۱۷ نشان داد که بانک‌ها و موسسات سرمایه‌گذاری بزرگ می‌توانند با استفاده از فناوری بلاک چین علاوه بر بهبود عملیات و افزایش بازدهی خود، ۱۰ میلیارد دلار پس‌انداز کنند.
مطالب مرتبط: کاربرد بلاکچین در اینترنت اشیاء
در سال‌های اخیر، بانک‌ها برای تقویت سیستم‌های امنیتی و رویه‌های ایمنی خود به شدت تلاش کرده‌اند. حملات سایبری، اشکالات فنی و خطاهای انسانی به شدت به این صنعت ضربه زده است و داده های مالی هزاران مشتری را در معرض خطر قرار داده است. در مواجهه با این چالش ها، برخی از وام دهندگان در سال های اخیر تلاش کرده اند تا پتانسیل فناوری بلاک چین را برای بهبود سیستم های امنیتی خود به کار بگیرند.
فناوری بلاک چین در بانکداری می تواند امنیت بانک را از طرق مختلفی تقویت کند. در مرحله اول، این فناوری را می توان برای توسعه راه حل های قوی احراز هویت مشتری (KYC) مورد استفاده قرار داد، زیرا با رمزنگاری که ارائه می دهد، صحت اعتبار هویت همه اعضای یک شبکه بلاک چین را تضمین می کند. علاوه بر این، اطلاعات را می توان به راحتی در بین تمام اعضای شبکه به اشتراک گذاشت و در عین حال نیاز به واسطه ها، برای مدیریت توزیع داده ها را کاهش داد.
ماهیت غیرمتمرکز فناوری بلاک چین نقاط منفرد شکست را حذف می کند، که خطر نقض داده ها را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. برخی از پروتکل های بلاک چین یک لایه حفاظتی اضافی در قالب قرارداد های هوشمند ارائه می کنند که در صورت برآورده شدن الزامات ویژه (مانند استاندارد سازی های سازمانی)، تراکنش‌های خودکار را امکان‌پذیر می‌سازد.
فناوری بلاکچین در امور مالی
فناوری بلاک چین در امور مالی، در حال حاضر با پروتکل های مخصوص به خود شروع به چالش کشیدن صنعت بانکداری از نظر پرداخت ها و سایر نقل و انتقالات مالی کرده است. شرکت Digital Asset Holdings به مدیریت بلایث مسترز (Blythe Masters) حجم زیادی از اطلاعات تسویه بعد از مبادلات سهام بورس اوراق بهادار استرالیا را به یک سیستم بلاک چین منتقل کرده است. به نظر می رسد که تا به امروز، ایجاد تحول در بخش تسویه در بانک ها، از مهم‌ترین تاثیرات استفاده از بلاک چین در امور مالی بوده است. بنابراین تعجب آور نیست که بسیاری از وام دهندگان به این فناوری علاقه نشان می‌دهند. مخصوصاً درمورد پرداخت‌های فرامرزی، بلاک چین در بانکداری می‌تواند به صورت یک موهبت واقعی ظاهر شود.
برای انجام پرداخت‌های فرامرزی، بانک‌ها امروزه عمدتاً به انجمن ارتباطات مالی بین بانکی جهانی (SWIFT) متکی هستند، یک شبکه پیام‌رسان گسترده که انتقال اطلاعات بین بانک‌های عضو را مدیریت می‌کند. اما با کاربرد فناوری بلاک چین در بانکداری، وام دهندگان مستقیماً به یکدیگر متصل می‌شوند، بنابراین نیاز به چنین واسطه‌هایی از بین می رود. همچنین لازم به ذکر است که SWIFT در چند سال گذشته به سهم خود هک و حملات سایبری فراوانی تجربه کرده است که این امر باعث رشد بستر پذیرش فناوری بلاک چین شده است.
متیو مک‌درموت، رئیس دارایی‌های دیجیتال در گلدمن ساکس، در ماه آگوست به CNBC گفت که در پنج تا ده سال آینده، شما می‌توانید یک سیستم مالی را ببینید که در آن همه دارایی‌ها و بدهی‌ها در یک بلاک چین ثبت شده‌اند و همه تراکنش ها به صورت لوکال روی همان زنجیره انجام می شوند. یکی از کاربردهای جذاب بلاک چین در بانکداری ناشی از توانایی آن در دیجیتالی کردن دارایی های فیزیکی است. این بدان معناست که بلاک چین‌ها می‌توانند میزبان انواع ارزهای دیجیتال باشند.
ما از پیش با ارزهای دیجیتال سنتی مانند بیت کوین و همچنین استیبل کوین هایی که به یک ارز/دارایی فیات یا سبدی از ارزها/دارایی‌ها متصل هستند، آشنا هستیم. این نوع پروژه‌ها معمولاً خارج از حوزه بانکداری سنتی وجود دارند. با این حال، در سال‌های اخیر، تعدادی از بانک‌های مرکزی و موسسات تجاری روی پروژه‌های ارز دیجیتال خود کار کرده اند و پتانسیل های خود را افزایش داده اند.
شاید برجسته ترین تلاش را در این زمینه بانک خلق چین (PBoC) کرده باشد که با استفاده از کاربرد بلاک چین در حال کار بر روی راه اندازی ارز دیجیتال بانک مرکزی خود (CBDC) است. DC/EP (ارز دیجیتال/پرداخت های الکترونیکی)، که CBDC نامیده می شود، در حال حاضر در چندین شهر بزرگ چین به صورت آزمایشی در حال اجرا هستند.
بانکداری و قرارداد های هوشمند در بلاکچین
در فضای بانکداری تجاری، غول بانکداری ایالات متحده، جی پی مورگان چیس، چندی پیش ارز دیجیتال خود را با نام JPM Coin راه اندازی کرد. این سکه بر روی Quorum بلاک چین اختصاصی J.P Morgan فعال است و این بانک قصد دارد در آینده آن را به پلتفرم های دیگر گسترش دهد.
همانطور که قبلا ذکر شد، قراردادهای هوشمند یکی دیگر از کاربردهای مهم بلاک چین محسوب می شود که می توان از آن برای انجام خودکار مبادله پول بین طرفین استفاده کرد. از جمله مزایای این رویکرد به حداقل رساندن نیاز به اعتماد برای دستیابی به توافق و همچنین کاهش خطر خطا است. در واقع فناوری بلاک چین کیفیت خدمات رسانی بانک ها به کاربران را بهبود شگرفی می‌بخشد.
مطالب مرتبط: کاربرد بلاکچین در بازار سرمایه
کاربرد بلاک چین برای ذخیره سوابق غیر قابل ویرایش و حذف می تواند تأثیر عمیقی بر نحوه انجام حسابداری و حسابرسی در سراسر صنعت بانکداری داشته باشد. این فناوری می‌تواند با کاهش کاغذبازی، ساده‌سازی روش‌های سنتی حسابداری و اطمینان از اینکه سوابق به راحتی برای ممیزی در دسترس هستند، به این حوزه کمک کند. تا کنون، چهار حسابرس اصلی – PwC، KPMG، Ernst & Young و Deloitte به کاربرد بلاک چین در امور مالی علاقه نشان داده اند.
برای هر سازمان و موسسه‌ای که در صنعت خدمات مالی فعالیت دارد، نوآوری و بررسی فناوری های نوین برای بهبود خدمات خود، یک امر حیاتی است. اگر متصدیان فعلی پیشنهادات خود را تغییر ندهند و نوآوری نکنند، تازه واردها به زودی شکستشان خواهند داد، همانطور که از پیش انواع استارتاپ‌های فین‌تک که با استفاده از کاربرد بلاک چین راه‌های جدیدی برای مدیریت مالی کاربران ایجاد کرده اند. بلاک چین در امور مالی مزایای زیادی را برای موسسات ارائه می دهد. واقعیت این است که زمان تغییر موسسات مالی و بهره مندی از امکانات شبکه ها و فناوری های توزیع و غیرمتمرکز فرا رسیده است.
در روز هایی که حتی تجارت عمدتاً بر اساس مدارک فیزیکی انجام می شود که از طریق فکس یا پست در سراسر جهان توزیع می شوند، فناوری بلاک چین در امور مالی، می تواند همان فناوری انقلابی باشد که در نهایت به این امر پایان می دهد و عصر دیجیتالی شدن معاملات را آغاز می کند.
در حالی که فناوری بلاک چین در ابتدا به عنوان جایگزینی برای صنعت بانکداری سنتی طراحی شده بود، در حال حاضر از سوی موسسات مالی که قرار بود رقیبشان باشد، مورد توجه قرار گرفته است. پس از سال ها کم اهمیت جلوه دادن و تمسخر این فناوری، بانک ها اکنون متوجه شده‌اند که دیگر نمی‌توان کاربردهای بلاک چین را نادیده گرفت. بنابراین، این احتمال وجود دارد که در آینده ای نزدیک بانکداری در سراسر جهان راه‌حل‌های بلاک چینی را که خارج از سیستم سنتی طراحی شده‌اند، پیاده‌سازی کنند. اگر این اتفاق بیفتد، ماموریت بلاک چین برای این صنعت موفقیت آمیز خواهد بود.
نویسنده محتوا: فاطمه شاکری دهکردی
