فهرست مطالب
چرا یک اثرNFT قابل دانلود را باید خرید؟
امروز میخواهیم در مورد منحصر به فرد بودن صحبت کنیم. نقاشی مونالیزا منحصر به فرد است. سمفونی پنجم بتهون هم همینطور… در مقابل دارایی هایی مانند اسکناس یا یک قطعه مکانیکی خودرو منحصر به فرد نیست و میتوان با مورد همنظیر خود معاوضه نمود زیرا همچنان ارزش و کاربرد یکسان دارد. اما این موارد دارایی های فیزیکی هستند. چه میشود این انحصار را در دارایی های دیجیتال داشته باشیم؟ بله درست است هنرNFT برای همین منظور خلق شده است! با آموزش صفر تا صد NFT همراه ما باشید تا بیشتر توضیح دهیم . . .
NFT چیست؟
NFT مخفف عبارت Non fungible token به معنی توکن غیرمثلی است. آنها از دنیای ارزهای دیجیتال نشأت میگیرند. این دارایی ها مبتنی بر فناوری بلاکچین هستند، یک شبکه غیرمتمرکز و توزیع شده که تمام تراکنش های انجام شده توسط کاربران را در یک دفتر کل عمومی و غیرقابل تغییر ثبت میکند. بیشتر NFT ها از شبکه اتریوم استفاده می کنند. اتریوم، از لحاظ رتبه در بازار دومین دسته بندی ارزهای دیجیتال بزرگ جهان است و این وظیفه را دارد که به کاربران اجازه دهد تراکنشهای خود را با استفاده از کدهای کامپیوتری برنامه ریزی کنند. مثلاً بتوانید تعیین کنید که از طریق شبکه اتریوم پول ارسال کنید و شرایطی را ایجاد کنید که شخص فقط پس از سپری شدن مدت زمان معینی پرداخت خود را بتواند دریافت کند یا شرایط دیگر تعریف شود.
این شرایط در قالب رشته کد به عنوان قراردادهای هوشمند شناخته میشوند، مجموعهای از قوانین که نحوه عملکرد NFTها را دیکته میکنند، از جمله ارائه غیرقابل تعویض بودن و اثبات مالکیت، و مدیریت قابلیت انتقال دارایی. متداول ترین قراردادی که این قوانین را می نویسد پروتکلی به نام ERC721- است که شامل یک شناسه منحصر به فرد در قرارداد است که غیرقابل تغییر بوده و پس از وضع، به طور دائمی در بلاکچین نوشته میشود.
با توجه به این قرارداد، هنگام خرید NFT، یک توکن با یک شناسه منحصر به فرد به کیف پول دیجیتال شما منتقل می شود (در ادامه در مورد آنها بیشتر توضیح خواهیم داد). این توکن ثابت میکند که NFT شما اصلی و غیرقابل تعویض است و وجود آن در کیف پول شماست که دلیلی بر مالکیت آن است.
بنابراین با در نظر گرفتن این موضوع، یک NFT یک دارایی دیجیتال منحصر به فرد (غیرقابل تعویض) است که از بلاکچین (توکن) استفاده می کند، بنابراین میتواند توسط مجموعه ای از قوانین اداره شود.
هنوز مفاهیم زیادی وجود دارد که اکثر ما در زندگی روزمره از آنها استفاده نمیکنیم مانند قراردادهای هوشمند، بلاکچینها، توکن ها و غیره، اما این ایده زمانی که NFTها را با هر چیز کلکسیونی مانند تمبر مقایسه کنید، کمی قابل هضم تر میشود. سکهها یا کارتهای معاملاتی و بازی که اغلب، کمیاب یا محدود هستند، میتوانند صدها هزار دلار ارزش داشته باشند و غیرقابل تعویض هستند.
NFTها در شکل فعلی خود دارایی کلکسیونی دیجیتال هستند، البته با پشته ای از علم و فناوری در مقایسه با مجموعه قاشق و چنگال آنتیک مادربزرگ شما.
مطالب مرتبط: آنچه سازندگان باید در مورد NFT بدانند!
NFT ها از کجا می آیند؟
ریس دیل، مالک NFT می گوید ماهیت کلکسیونی NFTها همان چیزی است که او را در وهله اول به این سمت کشانده که به عنوان دارایی شناخته شوند. من در اکثریت عمرم یک کلکسیونر بودم، از کودکی تا مدرسه که بستههای تراشههایی که تازوس در آنها وجود داشت گرفته تا کارتهای Dragon Ball Z، Pokémon و Yu-Gi-Oh!» او می گوید. «در تمام زندگی ام عاشق جمع آوری بودم.
«در ابتدا، من واقعاً NFT ها را درک نمی کردم، اما بعد از انجام تحقیقات،قادر به درک این دنیای جدید از رمزارزها شدم به برایم عنوان یک کلکسیونر بسیار هیجان انگیز بود که می توانید دارایی های دیجیتالی را ایجاد و جمع آوری کند.»
ویژگی های NFT
- منحصربه فرد بودن
با توجه به پروتکل های ایجاد nft مانند ERC721 ، توکن های این حوزه از ارزهای دیجیتال منحصر به فرد هستند و قابل جایگزینی با هیچ توکن دیگری نیستند. - کمیاب بودن
از فاکتورهای ارزشمند بودن داراییها و اجناس، کمیاب بودن آن است که NFT ها هم از این ویژگی بهره بردهاند. بنابراین توسعهدهندگان اغلب ترجیح میدهند در مقیاس بالا توکن تولید نکنند. بطوریکی که برخی از این توکنها فقط در یک واحد ساخته شده اند. - غیرقابل تقسیم بودن
برای خرید بیت کوین لازم نیست حتماً یک واحد بیت کوین بخرید.هربیت کوین به یک میلیون واحد قابلتقسیم است که هر واحد ساتوشی نام دارد. مثالا میتوان ۰.۰۰۰۱۲ از یک بیت کوین را خریداری نمود. اما NFTها قابلتقسیم نیستند و فقط به صورت یکجا در واحد کامل تبادل میشوند. مانند یک نقاشی که اگر آن را تقسیم کنیم دیگر ارزشی ندارد.
کمی تخصصی تر- NFTها چگونه ساخته میشوند؟
بلاکچین هایی مانند کازموس و ایاس به علت پشتیبانی از قراردادهای هوشمند از تولید توکنهای NFTپشتیبانی میکنند اما با توجه به اینکه بلاکچین اتریوم بزرگترین میزبان ساخت و تبادل NFTهاست اکثر آنها با استفاده از یک استاندارد ثابت به نام ۷۲۱ERC- ساخته میشوند استانداردهای دیگری مانند ERC1155 وجود دارد که توسط شبکه انجین (ENJ) ارائه شده است وامکان استفاده از توکنهای نیمه قابل تعویض را میدهد. این قابلیت بیشتر در حوزه بازی مفید است زیرا میتوان آواتارهای مشابه به هم را تولید نمود. مانند درخت، ساختمان و اسلحه برای کاراکترها.اخیراً هم استاندارد۲۳۰۹EIP- پیشنهاد شده است که به شما امکان میدهد هر تعداد توکن NFT که دوست دارید در یک تراکنش ضرب کنید!
کاربردهای NFT
- درآمدزایی
امروزه بزرگترین استفاده از NFT در حوزه درامزایی از آثار و محتوای دیجیتال است.در واقع یک سود دو جانبه برای سازندگان آثار ومنتشر کنندگان آن، یعنی پلتفرمها و بازارهای تبادل NFT.
هنرمندی که کار خود را در یک پلتفرم یا یک شبکه اجتماعی منتشر میکند موجب جذب کاربر، افزایش بازدید و در نتیجه کسب درآمد از طریق فروش تبلیغات و کارمزدهای خرید و فروش NFT برای آنها میشود.
هنگامی که خالق NFT محتوای خود را می فروشد، مبلغ معادل اثر مستقیماً دریافت میکند. اگر مالک جدید NFT را مجددا بفروشد، خالق اصلی حتی می تواند به طور خودکار امتیاز دریافت کند. حتی اگر اثر برای چندبار بفروش برسد، زیرا آدرس سازنده بخشی از فرادادهای در قرارداد هوشمند ساخت NFT است – فرادادهای که نمیتوان آن را تغییر داد. - اقلام فیزیکی
توکن سازی اقلام فیزیکی هنوز به اندازه همتایان دیجیتالی آنها توسعه نیافته است. اما پروژههای زیادی وجود دارد که بدنبال توکنیزاسیون املاک و مستغلات، اقلام مد و موارد دیگر هستند.
از آنجایی که NFT ها اساساً سند هستند، میتوان با استفاده از اتریوم یک ماشین یا خانه بخرید و در ازای آن سند را به عنوان NFT دریافت کنید. همانطور که همه چیز به طور فزاینده ای با فناوری پیشرفته میشود، تصوراینکه کیف پول به کلید ماشین یا خانه شما تبدیل شود سخت نیست و بعید نیست در آینده قفل درب خانه با مدرک رمزنگاری مالکیت باز شود. حتی با داراییهای ارزشمندی مانند خودروها، میتوانید از NFT به عنوان وثیقه در وامهای غیرمتمرکز((Defi استفاده کنید زیرا دنیای NFT و دنیای مالی غیرمتمرکز (DeFi) به روش های جالبی شروع به همکاری با یکدیگر کرده اند. - وام با پشتوانه NFT
برنامه های مالی غیرمتمرکز یا به اختصار DeFi به شما امکان می دهند با استفاده از وثیقه پول قرض کنید. برای مثال، شما ۱۰ ETH را وثیقه میدهید تا بتوانید ۵۰۰۰ DAI (یک استیبل کوین) وام بگیرید. بدیهیست که شخص یا سازمان وام گیرنده نیز ملزم به بازپرداخت وام است و اگر وام گیرنده دارایی را پس ندهد، وثیقه به وام دهنده واگذار میشود. - افزایش پتانسیل بازی
NFT ها مورد توجه توسعه دهندگان بازی قرار گرفته اند. NFT ها می توانند مزایای زیادی مانند سوابق مالکیت آیتمهای درون بازی و انحصاری کردن آنها را فراهم کنند، به اقتصاد درون بازی کمک کنند .
در بسیاری از بازیهای معمولی میتوانید آیتمهایی را برای خود بخرید تا در بازی خود استفاده کنید. اما اگر آن آیتم NFT باشد، پس از اتمام بازی، میتوانید با فروش آن پول خود را پس بگیرید!! جالب نیست؟ این مزیت ازاین جهت حتی میتواند موجب درآمدزایی شود زیرا میتوانید آیتم خریداری شده را با قیمت بالاتر بفروشید.
برای توسعه دهندگان بازی هم به عنوان صادرکنندگان NFT – هر بار که یک کالا در بازار آزاد فروخته شود، میتوانند حق امتیازی کسب کنند. این یک مدل تجاری سودمند ایجاد می کند که در آن هم بازیکنان و هم توسعه دهندگان از بازار ثانویه NFT درآمد کسب می کنند. حتی اگر بازی دیگر توسط توسعهدهندگان پشتیبانی نشود، آیتمهایی که جمعآوری کردهاید از آن شما خواهد بود.
در نتیجه آیتمهایی که درون بازی بدست می آورید میتوانند بیشتر از خود بازیها دوام داشته باشند. آیتم های درون بازی به یادگاری دیجیتال تبدیل می شوند و خارج از بازی هم ارزش دارند.
Decentraland، یک بازی واقعیت مجازی است که به شما امکان میدهد NFTهایی را بخرید که نشاندهنده قطعههای زمین مجازی هستند و میتوانید به دلخواه از آنها استفاده کنید.
مطالب مرتبط: چگونه یک توسعه دهنده NFT شویم؟
دامنه های وب سایت
یکی دیگر از دسته بندیهای داراییهای بزرگ در حوزه توکنهای غیرمثلی، دامنهها هستند. این دامنهها مشابه با دامنههای «.com» عمل میکنند، اما با فناوریهای غیرمتمرکز تعامل دارند. شرکت Ethereum Name Service یا به اختصار ENS، دامنههای .ETH را بهصورت توکن ارائه میدهد و به همین دلیل انتقال این دامنهها به فرد دیگر بسیار آسان خواهد بود. طبق اعلام وبسایت رسمی این شرکت، تاکنون بیش از۱۹۴۰۰۰,۰۰۰ دامنه غیرمتمرکز ثبت شده است.
شرکت دیگر فعال در این حوزه Unstoppable Domains است که دامنههای .Crypto ارائه میدهد. مواردی که در بالا ذکر شد، مشهورترین پروژههای این حوزه بودند، اما کاربرد توکنهای غیرمثلی در صورت وجود زیرساختهای مناسب میتواند بسیار فراتر از اقلام کلکسیونی یا بازی باشد. احتمالاً به زودی شاهد پروژههایی در این حوزه خواهیم بود که اکنون تصورکردنشان دشوار است.اما در ادامه مقاله به معرفی پروژه های فعال در حوزه NFT میپردازیم.
معرفی چند پروژه NFT
دیسنترالند
دیسنترالند پلتفرمی تحت بلاکچین اتریوم است که در آن میتوانید زمین و املاک مجازی را خرید فروش کنید. زمینهای دیسنترالند قابلیت ساخت و ساز را دارند که میتواند به عنوان محلی برای درآمدزایی و بارگذاری مشاغل در دنیای مجازی(متاورس) مورد استفاده قرار گیرند.
دیسنترالند از دو توکن استفاده می کند: MANA و LAND. MANA یک توکن با استاندارد ERC-20 که برای بدست آوردن توکن های غیر قابل تعویض ERC-721 LAND باید سوزانده شود. توکنهای MANA همچنین میتوانند برای طیفی از آواتارهی پوشیدنی، نامها و موارد دیگر در بازار Decentraland استفاده شوند.
Crypto kitties
کریپتوکیتیز یک بازی کارتی مبتنی بر NFT و تحت بلاکچین اتریوم است. کاربران در این بازی گربههای فانتزی را جمعآوری و خرید و فروش میکنند. هر گربه دارای خصوصیاتی میباشد. حتی میتوان از زاد و ولد وآنها گربه های جدیدی بدست آورد. که دراینجا نژاد و ظاهر آنها میتـواند منجر به تولد یک گربه خاص و نادر شود. گربه ها را میتوان در بازار هاتبادل nft خرید و فروش کرد.
Axie infinity
اگر بازی هایی مانند Pokémon و Tamagotchi را انجام داده باشید این بازی برای شما جذاب خواهد بود. اینجا Axie Infinity داریم، یک بازی بلاکچینی که هدایت آن تا حد زیادی بر عهده بازیکنان است در این بازی میتوانید توکنهای Axie را جمع آوری و پرورش دهید و درنهایت به جنگیدن و معامله آنها بپردازید. آکسی ها اشکال مختلفی دارند و بیش از ۵۰۰ قسمت مختلف از اعضای بدن از جمله اندامهای های آبزی، پرنده، حشره، گل و گیاه و خزندگان در دسترس کاربران است. این ااعضا از هر کلاس در چهار مقیاس نادر متفاوت هستند: معمولی، کمیاب، فوقالعاده کمیاب و افسانهای – و Axies میتوانند هر ترکیبی از اعضای بدن را داشته باشند، که موجب میشود آنها متغیر و معمولا کمیاب و خاص باشند.
هر Axie یک توکن غیرقابل تعویض (NFT) ویژگیهای مختلفی دارد. در این بازی میتوانید وارد نبردهای سه جانبه شوید که تیم برنده امتیاز (exp) کسب میکند که برای ارتقاء سطح اکسیها و تکامل آنها استفاده میشود. آکسیها را میتوان با هم پرورش داد تا فرزندان جدید و منحصر به فردی متولد شوند و در بازی مورد استفاده قرار گیرند یا در بازار Axie فروخته شوند.
چرا یک اثرNFT قابل دانلود را باید خرید؟
حتما این سوال برای شما هم پیش آمده که چرا وقتی میتوان یک نقاشی nft شده را دانلود نمود باید آن را خرید!
بله میشود اما آیا داشتن تصویری از آثار پیکاسو شما را صاحب یک قطعه چند میلیون دلاری از هنر می کند؟
داشتن یک چیز واقعی قابل تایید همیشه ارزش بیشتری نسبت به نسخه کپی آن دارد.
دراینجا معیارهایی مطرح است که موجب با ارزش شدن یک دارایی میشود که باهم برسی میکنیم:
- هنرمند خالق اثر کیست؟
آثارپیکاسو مثال خوبی برای این موضوع است زیرا ممکن است خیلی باب میل عوام نباشد اما به دلیل اینکه توسط پیکاسو خلق شدهاند بسیار با ارزش هستند. در بازار nft ها هم ارزش آثار وابسته به خالق آن است. - منحصربهفرد و نادر بودن اثر
همانطور که میدانید nftها غیر قابل کپی برداری و تغییر هستند حتی اگر یک هنرمند دوبار بخواهد یک اثر را تولید کند آن دو از لحاظ ماهیت مشابه هم نیستند. یونیک بودن نیز موجب افزایش بهای یک اثر میشود. مانند خودروی بوگاتی C Van Vooren Cabriolet مدل ۱۹۳۹ که فقط چهاردستگاه از آن تولید شد.
مالکیت: اصلی ترین دلیل تجارت nftها تصاحب مالکیت است. عکسبرداری و چاپ آثار پیکاسو ممکن است جلوه زیبایی به خنه ما بدهد اما جنبه مالکیت و ذخیره ارزش را برآورده نمیکند. در مورد nftها هم همینطور است. درست است که میتوان تصویر آثار را ذخیره نمود اما از لحاظ حقوقی و معنوی آیا مالک آن خواهید بود؟! مانند تصویر بک گراند ویندوز xp که سال ۲۰۰۳ توسط ماکروسافت خریداری شد.
آیا من هم میتوانمNFT بسازم؟
پاسخ مثبت است. امروزه پلتفرمهای مختلفی تحت وب وجود دارند که بر بستر بلاکچین های متعددی خدمات ساخت NFT را ارائه میکنند. Opensea و rarible از نمونه پلتفرمهای انجام این کار هستند. شما میتوانید در این فضاها به ساخت و خرید و فروش nft بپردازید.برای آشنایی به مقاله آموزش نحوه ساخت NFT مراجعه کنید.
جمع بندی
فناوری NFT راهی برای اثبات مالکیت دارایی های دیجیتال، به روشی شفاف و قابل ردیابی است، برنامه ای که از نظر تئوری میتواند در طیف وسیعی از صنایع مانند مد، رویدادها و فروش بلیط، موسیقی و تبلیغات استفاده شود.
به عنوان مثال، متاورس می تواند یک محیط عالی برای NFT ها باشد و به شخصیت های دیجیتالی افراد اجازه دهد کالاهای دیجیتال منحصر به فرد خریداری کنند و مالکیت خود را از طریق بلاکچین اثبات کنند. همین آواتارهای دیجیتالی میتوانند بلیط NFT رویدادهای مجازی را خریداری کنند.
ممکن است جایی برای NFT در دنیای موسیقی نیز وجود داشته باشد. دکتر گای مورو، مدرس ارشد هنر و مدیریت فرهنگی در دانشگاه ملبورن، نسبت به پتانسیل NFT در صنعت موسیقی خوش بین است، چیزی که او معتقد است می تواند مشکلات مربوط به پاداش هنرمندان و مالکیت ضبط های اصلی را حل کند. برای مثال، یک هنرمند میتواند آهنگها یا آلبومهای خود را بهعنوان NFT بفروشد و حق امتیاز بسیار بیشتری نسبت به کاهشهای ناچیز ارائه شده توسط غولهای استریمینگ مانند Spotify دریافت کند.
یکی از زوایای اصلی که برای NFT ها به جز هنر دیجیتال بررسی می شود، در دنیای بازی های ویدیویی است، جایی که کلکسیون های درون بازی رایج هستند اما به ندرت ارزشی خارج از اکوسیستم بازی دارند. در حال حاضر، یک لباس کاراکتر در بازی ویدیویی آنلاین بسیار محبوب League of Legends را نمیتوان دوباره فروخت یا از حسابی که در آن خریداری شده است منتقل کرد. از طریق استفاده از NFT ها، گیمرها از نظر تئوری می توانند یک “پوست” یا یک قطعه نادر از تجهیزات را از یک بازی به بازی دیگر منتقل کنند. کاربران همچنین میتوانند آنها را در بازارهای ثانویه بخرند و بفروشند و درون بازی درآمدزایی کنند.
بسیاری استدلال میکنند که NFTها (در شکل فعلیشان) مزیت کمی برای کسانی که در حوزه رمزنگاری سرمایهگذاری کردهاند دارد. هجوم شدید افراد مشهور به این فناوری، خرید NFT را با چالش مواجه کرده است و این روایت را بیشتر میکند که این پروژهها به جای پیشبرد یک فناوری احتمالاً نوآورانه، بر تبلیغات و سود سرمایه متمرکز هستند. کانیه وست، خواننده مشهور رپ، اخیراً از مردم درخواست کرده است: “از من نخواهید که آثار خود را تبدیل به NFT کنم.”
نویسنده محتوا: سعید فرکوش